Michał Pszczółkowski

---

Wykształcenie

Michał Pszczółkowski zdobył swoje wykształcenie w obszarze ochrony dóbr kultury, kończąc w 2005 roku studia magisterskie na kierunku Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie specjalizował się w konserwatorstwie. Dalszą naukę kontynuował w Niemczech, w miastach Oldenburg oraz Bamberg. W roku 2010 uzyskał stopień doktora na tym samym wydziale, na którym wcześniej zakończył studia magisterskie. Jego ścieżka akademicka została zwieńczona w 2018 roku, kiedy to uzyskał habilitację na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej.

Działalność zawodowa

W latach 2008–2010 Michał Pszczółkowski pełnił rolę głównego koordynatora oraz twórcy koncepcji projektu Exploseum w Bydgoszczy. Celem tego przedsięwzięcia była adaptacja historycznej linii produkcyjnej nitrogliceryny, mieszczącej się na obszarze fabryki materiałów wybuchowych DAG Fabrik Bromberg, na potrzeby muzealno-turystyczne. Projekt uzyskał znaczące uznanie, zdobywając Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz tytuł Wydarzenia Muzealnego Roku SYBILLA 2011 w kategorii wystawy techniki. Dodatkowo, za swoją pracę, Pszczółkowski został uhonorowany Nagrodą Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego w kategorii Fundusze Unijne w roku 2011.

Między rokiem 2010 a 2016 Michał Pszczółkowski był aktywnie związany z Katedrą Architektury i Urbanistyki na Wydziale Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska Uniwersytetu Zielonogórskiego. Obecnie zajmuje stanowisko w Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku oraz kontynuuje swoją pracę na Uniwersytecie Zielonogórskim.

Jest stypendystą Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej w Warszawie oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Ponadto, Michał Pszczółkowski jest aktywnym członkiem Stowarzyszenia Historyków Sztuki – w latach 2015–2018 pełnił funkcję Sekretarza Oddziału Toruńskiego, a w latach 2018–2022 był Prezesem tego oddziału. Oprócz tego, jest członkiem Towarzystwa Opieki nad Zabytkami oraz Towarzystwa Miłośników Torunia.

Dorobek naukowy

W obszarze swoich badań Michał Pszczółkowski skupia się na historii architektury, z szczególnym uwzględnieniem epoki nowoczesnej, która rozwijała się w XX wieku. Jego prace naukowe ukazywały się m.in. w takich czasopismach jak „Informationen zur modernen Stadtgeschichte”, „Centropa. A Journal of Central European Architecture and Related Arts” oraz „Zapiskach Historycznych”. Ponadto, publikuje artykuły w „Kwartalniku Historii Nauki i Techniki” i „Kwartalniku Architektury i Urbanistyki”. Współredagował również ważne publikacje zbiorowe, do których należy m.in. cykl wydawniczy SHS „Zabytki toruńskie młodszego pokolenia”, składający się z 16 tomów.

Do jego książek można zaliczyć:

• „Toruńska kamienica czynszowa w latach 1850–1914”, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, Toruń 2021,
• „Dwanaście kryształowych orłów. Kujawsko-pomorskie szkice architektury międzywojennej”, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, Toruń 2020,
• „Architektura Włocławka w latach 1918–1939”, Włocławskie Towarzystwo Naukowe – Dom Wydawniczy Księży Młyn, Włocławek-Łódź 2019,
• „Stefan Narębski (1892–1966) – architekt, konserwator, profesor” (katalog wystawy), Muzeum Okręgowe w Toruniu, Toruń 2017,
• „Architektura szkolna II Rzeczypospolitej”, Dom Wydawniczy Księży Młyn, Łódź 2017,
• „Kresy nowoczesne. Architektura na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej 1921–1939”, Dom Wydawniczy Księży Młyn, Łódź 2016,
• „Architektura użyteczności publicznej II Rzeczypospolitej. Funkcja”, Dom Wydawniczy Księży Młyn, Łódź 2015,
• „Architektura użyteczności publicznej II Rzeczypospolitej. Forma i styl”, Dom Wydawniczy Księży Młyn, Łódź 2014,
• „Bydgoszcz między wojnami. Opowieść o życiu miasta”, Dom Wydawniczy Księży Młyn, Łódź 2013,
• „DAG Bromberg. Z dziejów bydgoskiej fabryki materiałów wybuchowych 1939–1945”, Wydawnictwo MOB, Bydgoszcz 2012,
• „Toruńska architektura XX wieku”, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2012,
• „Exploseum DAG Fabrik Bromberg. Wybuchowa historia Bydgoszczy”, Wydawnictwo MOB, Bydgoszcz 2011,
• „Betonowa tajemnica. Fabryki materiałów wybuchowych DAG”, Wydawnictwo MOB, Bydgoszcz 2010,
• „Architektura Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu”, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2009.

Wystawy

Oto lista wystaw, które miały miejsce w różnych instytucjach kulturalnych:

• „Exploseum – Centrum techniki wojennej DAG Fabrik Bromberg” (Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, wystawa stała, od 2010),
• „Toruński modernizm. Architektura międzywojennego miasta” (Archiwum Państwowe w Toruniu, 6–27 XI 2015),
• „Piękne, użyteczne, zbędne? Obiekty kolejowe w Polsce” (Muzeum w Rybniku, 12 IX–30 XI 2016),
• „Stefan Narębski (1892–1966). Architekt, konserwator zabytków, profesor” (Muzeum Okręgowe w Toruniu, 25 XI 2017–11 III 2018),
• „Architektura Włocławka w dwudziestoleciu międzywojennym” (Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku, 7 VII–6 X 2019),
• „Dom – Miasto – Ogród. Twórczość Janiny i Władysława Czarneckich” (Brama Poznania w Poznaniu, 28 IX 2019–2 II 2020).

Nagrody i wyróżnienia

Michał Pszczółkowski jest autorem, który zdobył liczne wyróżnienia i nagrody za swoje osiągnięcia w dziedzinie literatury historycznej oraz kultury. Poniżej przedstawione są znaczące nagrody, które otrzymał w ostatnich latach.

• 2017: Nagrody im. Oskara Haleckiego w X edycji konkursu „Książka Historyczna Roku” za publikację „Kresy nowoczesne. Architektura na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej 1921–1939”, gdzie uzyskał wyróżnienie w kategorii: najlepsza książka naukowa w głosowaniu czytelników,
• 2019: Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”,
• 2021: Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”,
• 2022: Nagroda Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego dla Najlepszej Książki o Tematyce Regionalnej za publikację „Toruńska kamienica czynszowa w latach 1850–1914”,
• 2022: Medal Hereditas Saeculorum, przyznany przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego za szczególne osiągnięcia związane z opieką nad zabytkami i ochroną zabytków.

---

Oceń: Michał Pszczółkowski

---